Kurumlar Vergisi Nedir? Nasıl hesaplanır?
Kurumlar Vergisi Nedir?
Sermaye şirketleri sahibi mükelleflerin bir takvim senesi içinde elde ettiği kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergi türü, kurumlar vergisidir.
Kurumlar Vergisi Oranı Nedir 2024
Kurumlar vergisi oranı, 14 Temmuz 2023 tarih ve 7456 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle, %23’den %25’e çıkarılmıştır. 2024 yılında, bu oran geçerlidir.
Kurumlar Vergisi Neden Alınır?
Kurumlar vergisi, devletin kamu hizmetlerini finanse etmek, kamu altyapısını sürdürmek ve ekonomik kalkınmayı desteklemek için gereken kaynakları sağlamak amacıyla alınır.
Şirketler, devletin sunduğu çeşitli hizmetlerden yararlanırken, kamu altyapısı ve güvenlik gibi alanlardan faydalanır. Bu nedenle, kurumlar vergisi şirketlerin topluma olan borcunu temsil eder ve bu hizmetlerin finansmanına katkıda bulunmalarını sağlar.
Ayrıca, vergi gelirlerinin adil bir şekilde toplanması ve kamu harcamalarının finansmanının sağlanması da kurumlar vergisinin önemli amaçları arasındadır.
Hangi Kurumlar Kurumlar Vergisine Tâbidir?
Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre şu listelediğimiz kurumlar kazançlarıyla kurumlar vergisine tâbidir:
- Sermaye şirketleri
- Limited şirketi
- Anonim şirketi
- Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler
- Kooperatifler
- İktisadi kamu müesseseleri
- Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler
- İş ortaklıkları
Dar Mükellefiyet Nedir?
Kanuni merkezi ve diğer iş merkezleri Türkiye sınırları dahilinde bulunmayan kurumlar sadece Türkiye’de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirilir ve kurumlar vergisine de bu şekilde tabi olur.
Bu, dar mükellefiyet olarak isimlendirilir.
Tam Mükellefiyet Nedir?
Kanuni merkezi ve diğer iş merkezleri Türkiye sınırları dahilinde bulunan kurumlar hem Türkiye’de hem de yurt dışında elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirilir.
Bu, tam mükellefiyet olarak isimlendirilir.
Şahıs Şirketleri Kurumlar Vergisi Öder mi?
Şahıs şirketi kurumlar vergisi ödemekle yükümlü değildir.
Kurumlar Vergisine Konu Olan Kazançlar Hangileridir?
Bu kazançlar şunlardır:
- Ticari kazanç
- Zirai kazanç
- Ücret
- Serbest meslek kazancı
- Menkul sermaye iradı
- Gayri menkul sermaye iradı
- Diğer irat ve kazançlar
Kurumlar Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Bir kurumun kazancı üzerinden alınan vergi türü olan kurumlar vergisi, mükelleflerin ilgili hesap dönemi içinde elde ettiği safi kurum kazancı üzerinden hesaplanır.
Kurumlar Vergisi Nasıl Beyan Edilir?
Kurumlar vergisi beyannamesi, ilgili hesap dönemi kapandıktan sonra beyan edilir ve ödenir.
2023 yılı hesaplanan kurumlar vergisi, 1-30 Nisan 2024 tarihleri arasında ödenecektir.
Mükellef, bağlı olduğu (kurumun kanuni veya iş merkezinin bulunduğu yer) vergi dairesine beyanname verir. Her mükellefin vergiye tâbi kazancının tamamı için beyanname vermesi mecburidir. Mükelleflerin şube, mağaza, alım-satım bürosu, ajans veya kendilerine bağlı diğer iş yerleri ve üretim yaptıkları yerler için ayrı ayrı beyannameye gerek yoktur.
Kurumlar Vergisi Nasıl Tarh Edilir?
Kurumlar Vergisi, vergi dairesi tarafından mükelleflerin tüzel kişiliği adına; iktisadi kamu kuruluşları ile derneklere ve vakıflara ait iktisadi işletmelerden tüzel kişiliği olmayanlar için bağlı oldukları kamu tüzel kişileri veya dernek veya vakıf adına; fonlarda fonun kurucusu adına; iş ortaklıklarında ise verginin ödenmesinden müteselsilen sorumlu olmak üzere yönetici ortak veya ortaklardan herhangi birisi adına tarh olunur.
Tarh ise “vergi koyma” anlamına gelir. Beyan, Kurumlar Vergisi Beyannamesi ile gerçekleştirilir.
Kurumlar Vergisi Ne Zaman, Nasıl Ödenir?
Kurumlar vergisi beyannamenin verileceği ayın sonuna dek ödenmelidir. Normal hesap döneminde 30 Nisan akşamına dek, özel hesap döneminde ise beyannamenin verileceği ayın sonuna dek ödenmelidir.
Ödeme, vergi dairesinin anlaşmalı olduğu bankalar üzerinden yapılabilir. Buna internet bankacılığı da dahildir.
Kurumlar Vergisi Dönemine Hazırlanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Kurumlar vergisi ödemelerini yapacağınız dönemde bilmenizde fayda olabilecek ayrıntıları sizin için derledik.
Öncelikle, şu noktaları akılda tutmakta fayda var:
- Gelir-gider belgelerinin düzenli bir şekilde saklanması ve muhasebe kayıtlarının güncel tutulması önemlidir.
- Vergi mevzuatındaki değişikliklerin takip edilmesi ve işletmenin bu değişikliklere uyum sağlaması gereklidir.
- Vergi indirimleri ve istisnaları konusunda bilgi sahibi olunmalı ve işletmenin bu imkanlardan yararlanıp yararlanamayacağı değerlendirilmelidir.
- Önceki dönemlere ait vergi borçlarının düzenli olarak takip edilmesi ve ödenmesi gerekmektedir.
- Muhasebe kayıtlarının doğru ve eksiksiz tutulması, vergi beyannamesinin düzgün bir şekilde hazırlanmasını sağlayacaktır.
- Vergi denetimlerine karşı hazırlıklı olunmalı, gerekli belgelerin ve kayıtların düzenli bir şekilde tutulması sağlanmalıdır.
Geçici Vergi Nedir?
Geçici vergi, ticari kazanç sahipleri, serbest meslek erbapları ve kurumlar vergisi mükellefleri için cari vergilendirme dönemlerinin Gelir ve Kurumlar Vergisi’ne mahsuben üçer aylık kazançları üzerinden hesaplanarak ödenen bir ön ödemedir, diyebiliriz…
Zarar Mahsubu Nedir?
Zarar mahsubu, bir kurumun ticari faaliyetlerinden kaynaklanan zararlarının, sonraki dönemlerde elde ettiği kazançlardan indirilmesini ifade eder. Kurumlar vergisi beyannamesinde, her yıl için ayrı ayrı gösterilen zararlar, belirli koşullar altında geçmiş yıllara nakledilebilir ve kurumun o yıl elde ettiği kazançtan düşülebilir. Ancak bu zararlar 5 yıldan fazla nakledilemez ve beyannamelerde ayrı ayrı belirtilmelidir.
Bu düzenleme, kurumların vergi yükünü dengelemek ve uzun vadeli faaliyetlerdeki dalgalanmalara karşı esneklik sağlamak amacıyla yapılmıştır.
Kurumlar Vergisinde Gider Gösterilebilir mi?
Kurumlar vergisi kapsamında, vergi matrahını düşürmek için belirli türde ödemeler gider olarak gösterilebilir.
Bunlara şöyle örnek verebiliriz:
- Şirketin ticari faaliyetleriyle doğrudan ilgili olan ve yasal düzenlemelere uygun işletme giderleri
- Personel maaşları
- Kira harcamaları
- Amortisman giderleri
Gider gösterirken giderin mevzuata uygun olup olmadığı ve düzgün şekilde belgelenip belgelenemediği kontrol edilmelidir.
Kurumlar Vergisinde İstisnalar Var mıdır?
Kurumlar vergisi ödemelerinde bazı istisnalar söz konusudur. Bu istisnaları Kurumlar Vergisi İstisnaları Nelerdir? yazımızdan inceleyebilirsiniz.
Kurumlar Vergisinde 2024 Dönemi Değişiklikleri
Bildiğiniz gibi 2023 vergilendirme döneminde enflasyon muhasebesi düzeltmesi uygulandı.
1-30 Nisan 2024 tarihleri arasında verilecek olan Kuurmlar vergisi beyannamesi ekinde enflasyon düzeltmesi uygulanmış ve uygulanmamış cari dönemler yer alacaktır.
2023 yılı için enflasyon düzeltmesi sonuçları kar/zarar etkisi oluşturmuyor. Fakat yapılan bu düzeltme 2024 Geçici vergi dönemleri (2024 ilk Geçici vergi dönemi, 1 Ocak- 31 Mart, beyanı ise 1 Mayıs-17 Mayıs 2024) için kar/zararı etkileyecektir.
İlgili yasal duyuruya aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:
Duyuru PDF’i
